خواص و مصارف دانه و پودر زاج
زاج سفید یک ماده معدنی غنی شده به شمار میرود. آلوم ترکیباتی از آلومینیوم و پتاسیم مضاف دارد که نام تجاری آنرا اغلب سولفات آلومینیوم میشناسند. نام زاج سفید در زبان ترکی زی، در زبان ارمنی شیب و در زبان مشهدی به نام زمه شناخته میشود. این ماده بلوری شکل شفاف به عنوان ادویهای ضد عفونی کننده بین اکثر افراد شناخته میشود. زاج سفید به راحتی در آب حل میشود اما در ترکیبات الکلی غیر قابل حل شدن است. به همین دلیل اغلب برای بهرهمندی از خواص آن در آب حل کرده و سپس مورد استفاده قرار میدهند. طعمی که زاج سفید دارد کمی گس و مانند نمک شور است.
برخی از موارد و خواص زاج:
-
- در دباغی پوست برای آش کردن پوست کاربرد دارد.
- در رنگرزی، ابتدا پارچه را در زاج شسته سپس خشک کرده، رنگ میکنند و بهطور کلی جهت دندانه کردن رنگ بهکار میآید.
- در صنعت مرکبسازی و رنگ کاربرد های زیادی دارد.
- زاج در نزد ایرانیان جایگاه ویژهای داشته همواره با اسفند سوزانیده میشود هم جهت رفع حشرات و هم بهعنوان چشم زخم بهکار میرود.
- در چلو کبابیها جهت سفید کردن برنج در هنگام خیس کردن به آن زاج سفید اضافه میشود.
- جوشانده زاج سفید در ظروف آلومینیوم باعث سفیدی ظرف میشود.
- در گذشته در حوض خانهها و استخرها برای جلوگیری از لیز شدن و فاسد شدن سریع آب کات کبود یا زاج کبود یا سولفات مس به آب به مقدار ۵ درصد اضافه میشد.
- جهت سالم ماندن و سبز ماندن خیارشور به آن مقدار کمی کات کبود زده میشود.
- در سلمانیها زاج جهت رفع بریدگی پوست بهکار برده میشده چون اثر ترمیمی سریعی بر زخم دارد و با مالیدن آن به صورتهای خونآلود سریعاً خون بند میآمد. (رفع عفونت و قابض خون)
- جهت رفع بدبوئی عرق بدن مالیدن زاج یا محلول آن عرقریزی را کم میکند.
- جهت بستن منافذ پوست صورت و بدن میتوان از زاج بهصورت محلول و یا پودر زاج استفاده نمود
- برای بهبود یافتن سریع زخمها، انعقاد خون، قطع خونریزی سطح پوست و درمان زخم بسیار مفید و کاربردی محسوب میشود و میتوان از آن به صورت پودر شده بر روی زخم استفاده کرد.
- برای درمان و بهبود عفونت واژن کاربرد دارد. زاج سفید قادر به بهبود و از بین بردن عفونت در قسمتهای مختلف بدن از جمله عفونتهای دستگاه تناسلی است.
- در درمان مشکلات پوستی کاربرد دارد و میتوان زگیل، گوشت اضافه، جوش، جای جوش، آکنه، ترک پا و دست را به کمک قطعهای زاج سفید میتوان به سادگی برطرف کرد.
- در ترکیب بسیاری از ماسکهای صورت و بدن نیز میتوان از پودر زاج سفید به عنوان یک لایه بردار برای رفع لایههای مرده و شفاف شدن پوست بهره گرفت. از بین بردن لکهای پوستی یکی دیگر از تاثیرات آلوم بر سطح پوست است که میتوان روزانه برای تمام این موارد از آن استفاده کرد.
- برای زیبایی پوست صورت و بدن میتوان از ترکیب گلاب به همراه پودر آلوم بصورت ماسک صورت و بدن استفاده کرد.
- برای درمان ترک پا میتوان تنها با قرار دادن پا به مدت ۱۵ دقیقه در ترکیب آب ولرم، زاج، عسل و مقداری روغن زیتون ترکهای ایجاد شده آن را به راحتی از بین برد.
